نقد و بررسی ترجمه ی عربی گلستان سعدی بر اساس نظریّة آنتوان برمن (مطالعه موردی کتاب الجُلستان الفارسی اثر جبرائیل المخلّع)

Authors

  • عطیه یوسفی دانشجوی کارشناسی ارشد مطالعات ترجمه دانشگاه تهران
  • علی افضلی استادیار گروه زبان و ادبیّات عربی دانشگاه تهران
Abstract:

ترجمة آثار سعدی شیرازی به عنوان یکی از نامدارترین سخن‌سرایان ادب فارسی، بنا به جنبه‌های متعدّد ساختاری و محتوایی، قابلیّت تحلیل و بررسی از منظر نظریّه‌های جدید فنّ ترجمه را دارد. آنتوان برمن در نظریّة گرایش‌های ریخت‌شکنانة خود، با هدف برجسته ساختن اهمیّت دیگری و فرهنگ بیگانه در ترجمه و احترام به غرابت و بیگانگی متن اصلی، بر این اعتقاد است که مترجم باید از نظر شکل و محتوا، مقیّد به متن مبدأ و وفادار به آن باشد. در این جستار، ترجمة عربی جبرائیل المخلّع از کتاب ارجمند «گلستان» بر اساس هفت مؤلّفه از مؤلّفه‌های تحریف متن از دیدگاه برمن بررسی می‌شود که عبارتند از: عقلایی‌سازی، شفّاف‌سازی، اطناب کلام، تفاخرگرایی، تخریب شبکه‌های معنایی زیرین متن، غنازدایی کیفی و غنازدایی کمّی. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد علّت اصلی انحراف ترجمة عربی گلستان از متن اصلی، ناآشنایی مترجم به زبان فارسی، تمایزهای مربوط به ساختار دستوری و نیز تطابق کامل نداشتن دامنة اطلاق واژه‌ها در دو زبان عربی و فارسی است که طبیعتاً ناشی از اختلاف فرهنگ، تمدّن، عادات و رسوم دو قومی است که به این دو زبان سخن می‌گویند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نقد ترجمة عربی مرزبان‌نامه براساس نظریة آنتوان برمن

ترجمه یکی از راه­های ایجاد تعاملات فرهنگی بین ملّت­ها است. در این میان، وظیفة مترجم ارائة ترجمه­ای صحیح و درست است. نظریه­پردازان ترجمه الگوها و مدل­های متفاوتی را برای ارزیابی ترجمه­ها ارائه­کرده­اند. ارزیابی و سنجش ترجمه براساس مدل­ها و الگوهای ارائه­شده سطح کیفی متن ترجمه شده و ویژگی­های مثبت و منفی آن را آشکار می­سازد. از این رو، میزان مقبولیت ترجمة یک اثر ادبی زمانی مشخص می­شود که طبق این ا...

full text

نقد و بررسی اطناب و توضیح در ترجمة صحیفة سجادیه بر اساس نظریة آنتوان برمن (مطالعة موردی: ترجمة انصاریان)

ترجمه به عنوان روشی برای آشنایی با آداب و فرهنگ دیگر ملت‌ها از دیرباز مورد توجه بوده‌است و همواره دو رویکرد مبدأگرا و مقصد‌گرا داشته‌است و هر یک از این دو رویکرد طرفداران خاص خود را داشته‌اند. آنتوان برمن یکی از نظریه‌پردازان مبدأگرای علم ترجمه است که در نظریة خود با عنوان «گرایش‌های ریخت‌شکنانه»، سیزده عامل انحراف در ترجمه را برمی‌شمارد که «اطناب» و «توضیح» از آن جمله است. این مقاله بر آن است ...

full text

پیاده‌سازی نظریۀ گرایش‌های ریخت‌شکنانه آنتوان برمن در ترجمۀ رمان از فارسی به عربی (بررسی موردی دو ترجمه از بوف کور)

آنتوان برمن نظریه­پرداز حوزۀ مطالعات ترجمه بر آن است که در ترجمه به‌خصوص ترجمۀ نثر اتفاقاتی می‌افتد که می­توان آن‌ها را در 13 عنوان جای داد. به اعتقاد وی، با روش تحلیل منفی می­توان این 13 مورد را در متون ترجمه شده مورد بررسی قرار داد. این پژوهش قصد دارد با پیاده کردن این نظریه روی دو ترجمه از رمان بوف کور نوشتۀ صادق هدایت که توسط الدسوقی و عدس به عربی ترجمه شده­اند، نشان دهد که این نظریه را می­...

full text

نقد و بررسی عبارات بحث‌انگیز گلستان سعدی در ترجمه عربی آن (روضه الورد)

یکی از ترجمه‌های مشهور گلستان سعدی به زبان عربی، روضه الورد اثر محمد عطاءالله فراتی، دانشمند و ادیب سوری است. مترجم در این اثر با مهارت تمام در گزینش واژگان و برگردان دقایق و ظرایف متن گلستان کوشش نموده است؛ ولی گاه در فهم برخی عبارات دچار اشتباه شده و نتوانسته مضمون را بدرستی در ترجمه منتقل کند. در این نوشتار، نمونه‌هایی از عبارات بحث‌انگیز گلستان با توجه به دیدگاه‌های صاحب‌نظران در باره آن‌ها...

full text

مفهوم عرفانی کنایه در ترجمه عربی عمر شبلی از دیوان حافظ براساس نظریّه آنتوان برمن

حافظ شیرازی از شاعران ایران‌زمین است که شهرتش را باید در سرودن غزلیات او جستجو کرد. وی به­دلیل احاطة کم‌نظیر بر فنون بلاغی، غزلیات خود را به­زیبایی و هنرمندانه، بدین آرایه‌ها مزیّن کرده است. شهرت حافظ، همة عالم، حتّی جهان عرب را درنوردیده است. ادیبان عرب از اوایل قرن بیستم به پژوهش پیرامون حافظ پرداختند و اوّلین گام در این زمینه را ابراهیم شواربی - مترجم و نویسندة مصری - برداشت. تاکنون بیش از سی ت...

full text

نقد و بررسی ترجمه شهیدی از نهج البلاغه بر اساس نظریه «گرایش های ریخت شکنانه» آنتوان برمن

آنتوان برمن از نظریه پردازان مبدأگرایی در ترجمه است. او موارد ناهمگونی میان ترجمه و متن مبدأ را به سیستم تحریف متن، تعبیر نموده و آن را بر اساس نظریه «گرایش­های ریخت­شکنانه» پی­ریزی نموده است. وی در جایگاه مترجم و نظریه­پرداز، توجه ویژه­ای به متن مبدأ دارد و معتقد است، مترجم باید از جهت شکل و محتوا، مقیّد به متن مبدأ و وفادار به آن باشد. در این جستار، سعی شده ترجمه شهیدی از نهج­البلاغه بر اساس چ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 14

pages  84- 61

publication date 2016-03-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023